Page 6 - กศน.อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ ( Best Practice )
P. 6
๙.ภาคผนวก ( ภาพถ่าย/นวัตกรรม/หลักฐานการเผยแพร่ผลงาน )
ขันตอนการทอผาไหมแพรวา
้
้
๑. การเตรียมเส้นไหม
จะต้องน าเส้นมาคัดเส้นไหมที่มีขนาดเส้นสม่ าเสมอ และมีการตกแต่งไจไหมที่เรียบร้อย คือ เส้นไหมจัดเรียง
แบบสานกันเป็นตาข่ายหรือเรียกชื่อทางวิชาการว่าไดมอนด์ครอส มีการท าไพประมาณ ๔-๖ ต าแหน่ง ขนาด
ื่
น้ าหนักไหมต่อไจโดยประมาณ ๘๐-๑๐๐ กรัม ทั้งนี้เพอเป็นการเพมประสิทธิภาพของการปฏิบัติงานในขั้นตอน
ิ่
การลอกกาว ย้อมสี และการกรอเส้นไหม
๒. การลอกกาวเส้นไหมทั้งเส้นพุ่งเส้นยืน โดยวิธีการใช้สารธรรมชาติ
การเตรียมสารลอกกาวธรรมชาติ น ากาบต้นกล้วยมาท าการเผาไฟจนกระทั่งเป็นขี้เถ้า น าขี้เถ้าไปแช่น้ าใช้ไม้คนให้ทั่ว
ปล่อยทิ้งไว้ให้ขี้เถ้าตกตะกอนแบ่งชั้นน้ าและตะกอน ท าการกรองน้ าใสที่อยู่ส่วนบนชั้นตะกอนด้วยผ้าบาง สารที่ได้ คือสารลอก
ี่
กาวธรรมชาติ น าเส้นไหมทได้เตรียมไว้แล้วมาท าการต้มลอกกาวด้วยสารลอกกาวธรรมชาติดังกล่าวโดยใช้ในสัดส่วนของสาร
ี
ุ
ลอกกาวต่อเส้นไหมโดยประมาณ๓๐:๑ ในระหว่างการต้มลอกกาวจะมการควบคุมอณหภูมิให้อยู่ในระดับ ๙๐-๙๕ องศา
เซลเซียส เป็นเวลาประมาณ ๙๐นาที ในระหว่างการต้มลาวกาว ให้ท าการกลับเส้นไหมในหม้อต้มลาวอย่างสม่ าเสมอ เพื่อให้
กระบวนการลอกกาวเส้นไหมสมบูรณ์ น าเส้นไหมที่ท าการลอกกาวเสร็จเรียบร้อยออกจากหม้อต้ม น าไปล้างน้ าร้อนน้ าอุ่น แล้ว
บีบน้ าออกจากเส้นไหม น าเส้นไหมไปตากผึ่งแห้งที่ราวตาก ทั้งนี้ให้ท าการกระตุกเส้นไหมเพอให้มีการเรียงเส้นไหมในแต่ละไจ
ื่
อย่างเรียบร้อย นั่นคือการลอกกาวเส้นไหม เราก็จะได้เส้นไหมที่พร้อมจะย้อมสี เพื่อน าไปทอผ้าต่อไป